Beste vrienden, relaties en kennissen,
Via deze weg wil ik je hartelijk bedanken voor je reactie op dat mijn droom werkelijkheid is geworden! Het aantal reacties was overweldigend en dat doet me goed😊. Want laat ik eerlijk zijn, het is natuurlijk best wel spannend om ineens organisaties meer op een afstand te gaan ondersteunen. Hier is zo’n 25 jaar aan vooraf gegaan waarin ik wel in organisaties rondliep en heel vaak weer tot dezelfde vraag kwam: Hoe kunnen leiders meer gebruik maken van de kennis die al aanwezig is in de organisatie én hoe kunnen medewerkers meer vanuit hun eigen kracht werken? Mijn rol werd steeds meer die van verbinder van leiders aan medewerkers, mensen aan zichzelf en aan de organisatiedoelstellingen, zodat ze zelf veel meer van binnenuit de organisatie richting konden geven.
We lossen de uitdagingen van vandaag niet meer op met de manier waarop ze zijn ontstaan
Met alle ontwikkelingen om ons heen, voelde ik meer en meer de behoefte om te versnellen. Te versnellen door meer organisaties tegelijkertijd te kunnen ondersteunen in het met minder inspanning en meer energie behalen van hun ambities door te leren kijken vanuit een ander perspectief én de al aanwezige kennis hierover te leren ontsluiten. Want de uitdagingen van vandaag (denk aan stress in organisaties, personeelsverloop en groter, etc) lossen we niet meer op met de manier waarop ze zijn ontstaan.
Mijn behoefte om te versnellen werd paradoxaal genoeg bekrachtigd door een gebeurtenis in mijn leven: ik werd letterlijk stilgezet door een zware hersenschudding.
In deze zoektocht van bijna 2 jaar (de medische wereld kon me hier niet bij helpen (!)) heb ik aan den lijve ondervonden wat er gebeurt als je daadwerkelijk stil moet staan. Stap voor stap bemerkte ik dat ik, juist door stil te staan veel effectiever werd en ook veel beter ging zien wat er nodig was. Daarbij raakte ik weer meer verbonden met mezelf, luisterde ik beter naar mijn lijf en dat maakt de verbinding met de ander weer soepeler. Ik ging weer stralen😊. Dit is precies wat ik organisaties en de mensen daarbinnen ook gun.
Energie, dé missing link in organisatie ontwikkeling
Ondertussen was ik al begonnen aan de 4-jarige opleiding ECO Intention, waarin ik aan het leren was om organisaties meer op afstand te ondersteunen, vanuit een geheel ander (nieuw) perspectief: energie, de missing link in organisatieontwikkeling (!). Het gedachtegoed hierbij is dat alles energie is (zoals ook de kwantumfysica stelt), nou dat heb ik wel ontdekt met mijn hersenschudding😉. Wanneer ik dit gedachtegoed verbind aan organisaties kun je organisaties zien als een lichaam, met een hoofd (strategisch niveau), handen en voeten (tactisch – operationeel) en een hart (de verbinder van deze 2, de onderstroom, de organisatie en de buitenwereld). Wanneer de balans tussen dit alles klopt, stroomt het en kost alles minder inspanning (overigens is het heel tof hoe je de energie in je organisatie nu daadwerkelijk kunt meten, waardoor je heel concreet het andere perspectief ziet).
Anders leren kijken
De hersenschudding en de opleiding waren voor mij een diepgaand leerproces en tegelijkertijd een kroon op het resultaat dat ik wil neerzetten in organisaties: Met minder inspanning en meer energie je doelen behalen door te leren kijken vanuit een ander perspectief. Op Landgoed Beukenrode kan ik hier, in samenwerking met de natuur en collega’s, nog beter handen en voeten aan geven door letterlijk en figuurlijk space-holder te zijn voor leidinggevenden en medewerkers.
Graag nodig ik je/jullie van harte uit om een keer langs te komen.
Nogmaals dank en graag tot ziens!
Met zonnige groet,
Solita
Super trots ben ik jullie te vertellen dat ik met ingang van 1 september 2023 mijn verhaal kracht bijzet door organisaties, leiders en medewerkers voortaan op Landgoed Beukenrode te kunnen ontvangen. Landgoed Beukenrode bevindt zich in de bossen tussen Driebergen en Doorn op de Utrechtse Heuvelrug. Ik huur hier sinds kort een fantastische bedrijfsruimte met een grote ruimte voor groepen en een kleinere coach-/spreekkamer. Een plek waar ik samen met organisaties graag wil stilstaan zodat ze vervolgens kunnen versnellen.
Degenen die mij kennen weten dat ik na ruim 25 jaar ervaring als organisatie ontwikkelaar ervan overtuigd ben geraakt dat de dynamiek tussen leidinggevenden en medewerkers; het ‘geluk’ in henzelf en de aansluiting van hen met de buitenwereld, de grootste rol speelt bij het succes van de organisatie. Voor mij valt alles onder de noemers ‘verbinding en energie’.
Andere keuzes maken op grote schaal is urgent
We lossen de uitdagingen van vandaag niet meer op met de manier waarop ze ontstaan zijn. Door af te stappen van het traditionele consultancy model wil ik versnelling aanbrengen in de ontwikkeling van organisaties naar regeneratieve organisaties (met consultancy uren bij 1 klant gaat het mij niet snel genoeg), om samen een gezonde en gelijkwaardige toekomst voor de aarde en iedereen te creëren.
Stilstaan om te versnellen
Stilstaan om te versnellen is nodig om te zien welke potentie er is en hierin stappen te zetten. ‘Alle kennis en wijsheid om organisaties te ontwikkelen (vooruit te komen) is aanwezig. Het is slechts een kwestie deze te weten ontsluiten.’ De natuur speelt in dit alles een grote rol (daarom een locatie in het bos). Door organisaties en medewerkers uit te nodigen op een plek buiten hun organisatie, kan er beter (en sneller) gezien worden wat er nodig is. Deze manier van faciliteren van organisaties en de mensen daarbinnen bekrachtigt de (onderlinge) verbinding en blijkt veel effectiever.
Uiteraard doe ik die niet alleen, om mij heen zijn er vele andere #regenerators om te bouwen aan een regeneratieve samenleving.
Van harte welkom!
Graag vertel ik je er meer over wat er te doen is bij mij en nodig ik je uit om mijn hernieuwde LinkedIn profiel te lezen; je in te schrijven op mijn inspiratiebulletin en/of neem contact op voor een afspraak (06 52 45 00 16).
Met zonnige groet,
Solita
Echte leiders willen iets achter laten dat verschil maakt
In mijn interview over leiders van de toekomst, eindigt Erik Brakké, oprichter van de Stichting Jord met deze zin: “Echte leiders willen iets achter laten dat verschil maakt“. De enorme overtuiging en kracht waarmee hij dit zegt, bevestigen mijn gevoel: Erik is een leider van de toekomst! Zijn Stichting is een voorbeeld van hoe het anders kan, mooier, socialer én voor iedereen.
Ik hoop dat ook jij net zo geïnspireerd wordt door zijn verhaal en het sociale business model dat hij heeft neergezet, met nog de nodige potentie om te groeien.
Jord traint, begeleidt en motiveert jongeren om betekenisvolle verbindingen aan te gaan met eenzame ouderen
Stichting Jord startte met de focus om kinderen van de bank af te krijgen en te laten ervaren wat het oplevert om betekenisvol voor anderen te zijn. Het begon ooit met klusjes doen voor anderen. Maar al snel bedacht Erik; hoe kunnen we een win-win-win situatie creëren, een 1+1 = 3? De eenzaamheid onder ouderen werd zijn focus. Door jongeren aan ouderen te verbinden wil hij de eenzaamheid een frisse impuls geven.
Erkennen dat je eenzaam bent is lastig
Erik vertelt mij dat uit de interviews met ouderen kwam dat ze juist niet eenzaam zijn. Maar Erik wist wel beter; want tijdens het door praten onder genot van een kop koffie, kwam het echte verhaal boven tafel.. Erkennen dat je eenzaam bent blijkt een lastige voor de gemiddelde oudere. En laten we eerlijk zijn, het is en blijft voor iedereen best spannend om je kwetsbaar op te stellen.
Het mes aan meerdere kanten laten snijden
Erik bleef zijn intuïtie volgen en besloot door te gaan met het trainen, begeleiden en motiveren van jongeren, om ouderen blijvend uit een sociaal isolement te halen én om de jongeren te laten ervaren hoe het voelt om van betekenis te zijn.
Wat Erik niet had kunnen bedenken was dat de eenzaamheid onder juist de jongeren na 2 jaar corona, enorm zou zijn toegenomen! De jeugdzorg heeft er een uitdaging bij. Al snel komt Erik erachter dat de impact van de trainingen en het verbinden van de jongeren aan elkaar, veel groter blijkt te zijn dan hij zich had kunnen indenken.
Dus daar waar de Stichting Jord in eerste instantie 2 rollen voor ogen had, namelijk:
- Aandacht geven aan jongeren door ze een opleiding geven over dingen, die ze op school niet leren. Denk hierbij aan sociale omgangsvormen, grenzen aangeven, leren luisteren, je talent gebruiken.
- Eenzaamheid onder ouderen omzetten in betekenisvol leven door ze letterlijk en figuurlijk in beweging te laten komen.
Ontstond er een 3e rol:
3. De eenzaamheid onder jongeren het hoofd bieden: Veel kinderen hebben weinig sociale contacten.
Doordat jongeren een betekenisvolle verbinding met ouderen aangaan, krijgen ze inzicht wat deze verbinding voor de oudere betekent. Dit heeft ook zijn weerslag op henzelf. Ondanks dat dit niet de primaire focus was van Stichting Jord ziet Erik dat de jongeren die werken voor de Stichting inmiddels elkaar, mede door een gedeelde interesse (en thema dat op school niet aan bod komt), ook heel goed weten te vinden. Ze versterken elkaar.
1+1 = 8
Erik brengt met de Stichting Jord echter nog veel meer teweeg, zonder dat veel van deze belanghebbende dit in de gaten hebben:
- Stichting Jord pakt een deel van de rol van de ouders op; namelijk jongeren sociale omgangsvormen aanleren, je talent gebruiken (hart voelen en volgen), en door hun ouders die ver weg wonen op een andere manier in beweging te houden (en uit een sociaal isolement)
- Stichting Jord vult door het trainen van jongeren, een rol in waar het onderwijs vandaag in tekort schiet
- Hij pakt een rol op die de overheid én de (jeugd)zorg ontlasten
- Stichting Jord voorkomt dat mensen eerder gebruik moeten maken van hun zorgverzekering (!)
- Door de jongeren te trainen in o.a. sociale omgangsvormen, grenzen aangeven et cetera heeft ook het bedrijfsleven hier straks veel baat bij
- Stichting Jord brengt jongeren dichterbij het zorgdomein en zodoende ook dichterbij een mogelijke vervolgopleiding in de zorg.
- ……..
Er zijn dus vele belanghebbenden bij het werk dat de Stichting Jord doet, de impact is ongekend, mits dit gezien en gesteund gaat worden!
Verander het denken achter je business model
Aandachtgeven kan 24 uur per dag, 7 dagen per week, daar zitten enorm veel uren en werkgelegenheid in. Met 5000 ouderen kan ik 3000 jongeren aan het werk zetten, aldus Erik.
Dit klinkt als een briljant idee, ik vraag me af waar het nog kan schuren?
Met name de continuïteit van de organisatie zelf, jongeren willen graag. Maar we moeten ze wel kunnen inzetten. Het blijft een uitdaging de eenzame ouderen te detecteren. Op deze manier hebben we onvoldoende uren voor de jongeren en ik wil voorkomen dat we ze als hulp in de huishouding gaan inzetten. De gedachte is en blijft ‘aandacht schenken’ door met ze naar buiten te gaan, gezellig ergens koffie te drinken en dergelijke. We ontlasten hiermee bijvoorbeeld ook de kinderen die verder weg wonen van hun ouders, omdat je Jord lokaal kunt inzetten.
Wat het oplevert voor ouderen om in contact te staan met jongeren lijkt nog niet direct gevoeld te worden door eenzame ouderen, maar ook welke bijdrage zij zelf kunnen leveren aan de jongeren. Het is een wisselwerking! Ook hier is de impact dubbel.
De Stichting Jord kan natuurlijk niet blijven bestaan zonder dat er geld aan te pas komt. Op dit moment leven ze van de donateurs en heeft Erik een nieuwe doelgroep aangeboord om overeind te kunnen blijven: de kinderen van de ouderen/ de ouders van de jongeren. Uiteraard zijn zij natuurlijk een grote belanghebbende, maar de hoeveelheid energie die het kost om uit deze doelgroep een stabiele geldstroom te ontvangen kan beter gericht worden op de dingen die er echt toe doen. Dus het vinden van een stabiele geldstroom is belangrijk.
Opvallend is dat met name in het lokale MKB het interessant vindt om te investeren in jongeren om betekenisvol aan het werk te gaan en tegelijk de eenzaamheid onder ouderen te steunen.
Ik vraag me af waar de verzekeringsmaatschappijen zijn? Hun belang is nog directer en groter!
Het wordt tijd dat grote geld instellingen anders leren kijken
Bijvoorbeeld: Wanneer verzekeringsmaatschappijen hun business model gaan omdenken, dan is het investeren aan de voorkant een veel betere optie. Ze mogen erop vertrouwen dat dit ze uiteindelijk minder geld kost en veel meer oplevert. Het is tijd om lef te tonen, anders te kijken en het denken achter jullie business model te veranderen! Het omdenken van je business model kan zoveel meer opleveren dan je in eerste instantie kunt vermoeden, dat zien we aan het verhaal van de Stichting Jord.
8 keer een win situatie! De impact is enorm! Van dit sociale business model word ik dus heel erg blij en dat is precies de reden Erik met de Stichting Jord een podium verdient! Dat het model een inspiratie voor veel ondernemers mag zijn!
Leiders van de toekomst verbinden hoofd met het hart
Organisaties die werken vanuit hoofd, geld en macht, gaan onze maatschappij niet meer redden. Het is tijd om de beweging naar het hart te maken. Erik, ooit een ondernemer in de internetindustrie, is een voorbeeld van hoe het ook kan! Niet alleen zijn business model , maar ook zijn verhaal over zijn beweging van hoofd naar hart is hopelijk net zo inspirerend voor jou als voor mij.
Ik neem je mee in waar het voor hem begon, waar hij geraakt werd om in beweging te komen.
We zijn niet in staat om in het belang van het kind te denken
Ik heb jarenlang tenniskampen begeleid. Daar begon het al; ik zag toen al hoe simpel het is om als ouders aandacht aan je kinderen te geven. Opvallend was dat lang niet alle ouders dat met volle aandacht doen. Ik ben zelf een groot kind en speel graag. Wat ik ontdekte was dat we niet in staat zijn om in het belang van het kind te denken. Waarom doen we geen professionele begeleiding van de jeugd? We besteden te weinig geld en tijd aan de jeugd. Kijk bijvoorbeeld naar sporten…waarom gaat al het geld naar het 1e elftal? Waarom niet naar alle kinderen? Ontdek de talenten van ieder kind. Als je in JO12-5 zit, mag je blij zijn dat er een trainer gevonden kan worden, terwijl iedereen gewoon lekker wil en moet kunnen sporten. Dat is mijn drijfveer….meer gelijke kansen aan jongeren geven.
Mijn zoon zei al op jonge leeftijd: ik vind de wereld zo ontzettend verrot. Ik snap niet waarom het altijd meer moet zijn en waarom het altijd om macht draait. Dat raakte me diep.
(Noot: organisaties die deze generatie aan boord willen krijgen, zullen echt van betekenis moeten zijn)
De zwakste schakel bepaalt het advies; een gat tussen talent, opleiding en bedrijfsleven
Mijn andere trigger om jongeren te gaan trainen is een interim klus geweest bij een uitgever van schoolboeken. Mijn rol was om zoveel mogelijk leerlijnen op die scholen te verkopen, Frans, Duits, etc. Maar daarmee maak je totaal geen gebruik van het talent van die jongeren. Omdat je merkt dat er een enorm gat tussen de opleidingen zit en het beroepsleven, begon ik me af te vragen waarom we niet veel meer doen met wat er tegenwoordig nodig is; sociale omgangsvormen, internet, et cetera.
We hebben processen ingericht die voor iedereen hetzelfde zijn, waarbij je alleen maar naar boven of naar beneden kunt. Ik heb 2 totaal verschillende kinderen; een hoog begaafd en een kind met stempel dyslexie, maar wel heel goed in rekenen. Hij kreeg mavo advies, dus de zwakste schakel bepaalt het advies.
N.B. Laat dit een oproep zijn aan het onderwijs en de overheid, ook hier is anders gaan kijken noodzakelijk!
Zo ontstond mijn wens dat werken voor Stichting Jord straks een PLUS is voor het bedrijfsleven.
Verder vind ik dat we ons als ouders te gemakkelijk er vanaf maken om het ‘leren’ aan school over te laten. Je kunt je kind zelf ook stimuleren in andere dingen te leren.
Leidinggeven lijkt vaak een machtspositie
Leidinggeven is vaak een machtspositie lijkt het. Een leidinggevende heeft een doel, inspireert en zet mensen in hun kracht. Om zo vanuit hun intrinsieke motivatie mee te werken aan dit doel. Dat vind ik leiderschap.
Echt inspirerend leiderschap is moeilijk, omdat we al snel in vaste patronen blijven zitten. In Nederland zitten we soms te lang vast aan dezelfde mensen. In het buitenland gaat het soms makkelijker om met de juiste mensen een nieuw bedrijfsmodel neer te zetten. Dat wordt hier vaak te veel beperkt. Ik zie in Nederland vooral kleine initiatieven, die heel veel nodig hebben om het groot te maken.
Echte leiders willen iets achter laten dat verschil maakt
Iets betekenisvol voor anderen doen, iets blijvends, dát is leiderschap!
Dat ben ik mezelf op een gegeven moment ook gaan afvragen: als ik er straks niet meer ben, wat heb ik dan voor impact gehad? Het leven is zo betrekkelijk. Het verschil daarin kunnen maken is voor mij heel belangrijk. Een druppel kan een enorme golfbeweging teweegbrengen!
Ik mis het lef en spiritueel leiderschap, vanuit het hart dingen doen
Veel wordt gebaseerd op dingen uit het verleden. Dit loslaten en durven dingen anders in te richten is wat er nu nodig is. En erin blijven geloven!!
Met deze mooie laatste woorden sluit ik het interview met Erik af. Wat een visie heeft deze man! Maar ook creativiteit en een enorme drive om de wereld mooier achter te laten dan dat hij nu is. Wat mij nu rest is een oproep te doen aan jou, lezer van deze blog. Wil je meedenken en kijken in jouw netwerk wie past bij de Stichting Jord en mede kan zorgen dat de 1+1=8 ook werkelijkheid wordt?
Oproep
Ben jij directeur van een verzekeringsmaatschappij? Of geraakt door het verhaal van Erik en de Stichting Jord? Wil je ook 1+1=3 of meer? Toon lef, verander je business model en maak Stichting Jord hier onderdeel van.
Donateurs zijn natuurlijk ook altijd welkom!
Geen excuses meer
Vanuit Du Soleil bieden Erik Brakké, oprichter van de Stichting Jord en ik jou, ondernemer of directeur, een gratis creatief gesprek aan om te kijken hoe de Stichting Jord geïntegreerd kan worden in jullie business model en het mes aan meerdere kanten gaat snijden.
Laten we de wereld vooral mooier achter laten door alles vanuit het hart te laten stromen.
2022 Van hybride naar ECO?!
Met een ‘hybride 2021 achter ons, zijn de blikken gericht op het nieuwe jaar. Kunnen wij in 2022 de beweging maken van de hybride fase (de fase van de overgang van EGO naar ECO) naar de ECO fase? We zitten in een groeiproces in bewustzijn voor mensen en organisaties. De transformatie van denken en handelen vanuit ‘economische groei en winstmaximalisatie’ naar een ecologische samenleving waarin de mens en natuur centraal staan en er gelijkheid is. Deze transformatie vraagt om anders kijken, vanuit een ander bewustzijn.
Er ligt een nieuwe wereld voor ons open
Doorgaan op dezelfde voet leidt tot nog grotere verschillen tussen arm en rijk en levert een ongezond leefklimaat op. Iedereen is verantwoordelijk voor de aarde waarop wij mogen leven. Met corona vers in de rugzak hebben veel organisaties flink moeten schakelen de afgelopen 2 jaar en ze zijn er nog niet. De gevolgen hiervan, samen met de klimaatagenda en de technologische ontwikkelingen, zien we terug in de organisatie trends voor 2022. Er ligt een nieuwe wereld voor ons open, die we samen kunnen creëren.
De 7 organisatie trends van 2022
1. Van economische groei naar de gezonde mens en natuur centraal
Bedrijven die zich blijven focussen op economische groei, trekken naar verwachting steeds minder personeel aan. De jongere generaties willen alleen werken voor bedrijven die maatschappelijk en sociaal goed bezig zijn. Met een gelijkwaardige wereld als uitkomst. Dit en nog veel meer argumenten zijn aan te voeren om organiseren en samenleven te bezien vanuit de gezonde mens en natuur.
2. Luisteren naar verschillende perspectieven
De verdeeldheid in de wereld wordt groter; dieper liggende angsten komen naar de oppervlakte. Luisteren naar verschillende perspectieven is noodzakelijk om andere verbindingen te leggen en zo complexe vraagstukken op te lossen. Alle perspectieven zijn nodig om nieuw potentieel te ontdekken en andere business modellen te ontwikkelen.
3. Transparantie & openheid
Wantrouwen in de overheid is gestegen; van hen wordt transparantie en walk the talk verwacht. Feestjes achter de schermen dragen hier niet aan bij. Demonstraties worden ook in Nederland steeds vaker als middel ingezet om gehoord te worden. Er wordt transparantie en openheid gevraagd, dit heeft ook zijn weerslag op en in organisaties.
4. Ander leiderschap
Door het plotselinge thuiswerken als gevolg van de COVID pandemie werden leiders in 1 klap uitgedaagd om vertrouwen te geven aan hun medewerkers en de control los te laten. Deze ontwikkeling gaat door in 2022 en vraagt samen met de overige ontwikkelingen uitdrukkelijk om ander (bewuster/ kwantum) leiderschap.
5. Employer branding, retentie en generatiemanagement
De war on talent forceert bedrijven om naast de impact van corona versneld na te denken over wie zij zijn als werkgever en hoe zij hun huidige medewerkers aan boord kunnen houden. Willen zij medewerkers binden of verbinden? Zowel de kijk van nieuwe generaties als de vergrijzing in organisaties vraagt om focus op generatiemanagement.
6. Medewerker betrokkenheid vanuit een ander perspectief
Het hybride werken heeft veel mensen bewust gemaakt of ze wel op de juiste plek zitten en hun energie op de juiste manier verdelen. Er zijn nog nooit zoveel banen opgezegd in korte tijd. Dit, maar ook andere ontwikkelingen zorgen ervoor dat organisaties moeten meer doen met minder mensen. De zorg en het onderwijs hebben ons al laten zien wat de impact is van te weinig personeel. Om een collectieve burn-out te voorkomen en juist deze gebeurtenissen te gebruiken als impuls te gebruiken voor nieuwe business modellen is aandacht voor de energie van medewerkers noodzakelijk.
7. Veiligheid
En met de start van 2022 lijkt daar ineens een nieuw punt op de agenda te komen ‘veiligheid’. Nieuw is het helaas niet, dit thema is al eeuwen oud. Ook staat hij in alle personeelsregelingen opgenomen. Er speelt hier veel meer in de onderstroom, juist daar moet mee aan de slag worden gegaan.
Grip op de onderstroom
Wat een mooie tijd leven we in, met zoveel mogelijkheden! Er is werk aan de winkel en vooral het ‘hoe er te komen’ is wat mij altijd bezig houdt. We voelen allemaal dat er iets speelt onder de oppervlakte dat niet direct grijpbaar is. Waar komt die polarisatie vandaan, dat onbegrip? Ineens wordt helder dat je buurman ‘er anders in staat’, dat wordt niet onder stoelen of banken geschoven. Maar waarom? En waar komt dit ineens vandaan? En….weten jij en ik het zelf wel?
Wat er onder de oppervlakte speelt is lastig te vatten, daarbij kan het per individu verschillen. Al jaren lang ben ik geïntrigeerd door waar mensen energie van krijgen of juist van in de weerstand gaan, maar ook door de collectieve energie die in organisaties en teams voelbaar is .
De verdeeldheid die we nu op steeds meer plekken zien heeft te maken met energie. Energie die in de onderstroom polariseert. Het houdt me bezig hoe we hier grip op kunnen krijgen, net zoals me dat in organisaties ook altijd bezig houdt. Kun je grip krijgen op die onderstroom? En kun je die organisatie energie ten positieve beïnvloeden? Ik heb inmiddels geleerd dat dit kan en draag deze kennis graag over.
Nieuwsgierig? Meld je dan aan voor een van de gratis inspiratie-/dialoogsessies ‘Uit de waan – in de lead‘
En ontdek een andere manier van kijken die meer grip geeft op de onderstroom.
Een inspirerende visie met ruimte voor verschillende perspectieven
De visie “Verhalen vertellen die raken, die een open blik stimuleren en die in beweging brengen” geeft ruimte aan creatieve invulling vanuit verschillende perspectieven. Om die reden dan ook een erg inspirerende visie, die ook intern mensen in beweging zet. En dat is zichtbaar én voelbaar bij de afdeling Publiek en Educatie van Museum Catharijneconvent, wat een energie! Reden genoeg om Dimphy Schreurs, hoofd van de afdeling, te benaderen voor een interview voor mijn reeks over Leiders van de Toekomst.
Ik ken Dimphy als een visionaire en gedreven leidinggevende, die haar medewerkers en vaak ook andere stakeholders overal bij betrekt. Wetende dat Dimphy een achtergrond in de beeldende kunsten heeft, ben ik nieuwsgierig naar hoe zij in de rol van leidinggevende terecht is gekomen. Ik zie dat zij de dingen anders aanpakt en ben benieuwd hoe zij als ‘maker van oorsprong’ aankijkt tegen de thema’s kruisbestuiving, hiërarchie en ‘de leider van de toekomst’. En wat verstaat zij onder: Innovaties ontstaan door medewerkers de ruimte te geven?
Leren kijken vanuit een andere perspectieven
In de huidige maatschappelijke en economische ontwikkelingen vind ik de inzet van makers, oftewel het perspectief van ‘de rechterhersenhelft’, van groot belang om anders te leren kijken. Dit is nodig om complexe vraagstukken op te lossen.
Meekijkend door Dimphy’s bril krijgen we o.a. antwoord op de vraag hoe zij vindt dat de huidige leiders om moeten gaan met de veranderopgaven waar wij vandaag voor staan. Ze vertelt ons dat je niet kan innoveren als je binnen de lijntjes blijft kleuren en dat je daarom je medewerkers de ruimte moet geven. En niet onbelangrijk: blijf aanknopingspunten vinden met je buitenwereld. Dit en nog veel meer lees je hieronder verder. Laat je vooral inspireren en begin met een open houding en oprechte interesse, zoals Dimphy dat zo mooi kan zeggen.
Vrijheid en autonomie in het proces
Ik geloof heel erg dat ruimte en autonomie nodig zijn om goed te kunnen functioneren, zeker in een creatief proces. Dat zegt meteen ook veel over mij: ik heb een hekel aan directief gedrag. Dat werkt averechts, ik haak dan af. Om die reden zal ik mijzelf ook nooit zo opstellen als leidinggevende en vind ik het heel belangrijk dat mijn team ook autonomie voelt en bewegingsruimte.
Een open en onderzoekende houding is nodig om
tot iets nieuws te kunnen komen.
Ruimte daaraan geven is essentieel voor mijzelf en dus geef ik dat ook aan mijn team. Dat wil niet zeggen dat we zomaar wat doen, in tegendeel. We hebben met elkaar een visie vastgesteld die heel duidelijk is maar die zich wel op meta niveau bevindt. Het is onze ‘why’ die wijzelf voelen en die we onze museumbezoekers willen laten voelen. Hoe je die ‘why’ bereikt? Dat kan door het pad linksaf te nemen of door met een bootje over het water te gaan, dat maakt mij niet uit. Ieder heeft zijn eigen werkwijze, proces en eigen talenten en we vullen elkaar daarin aan.
Zoek naar aanknopingspunten om betekenis te geven
Ik zag mijzelf nooit als leidinggevende omdat ik rustig ben, introvert, beschouwend en procesgericht. Dat stond haaks op mijn (cliché?)beeld van een extraverte sterke leider die voor de troepen uit loopt, recht op het doel af. Laatst zat ik in een webinar waarin een bioloog vertelde dat er in het dierenrijk helemaal geen sprake is van ‘survival of the fittest’. In tegendeel. Het dier dat de grootste kans heeft te overleven is degene die zich het beste weet aan te passen aan de omgeving. Dat was zo’n eyeopener. Ik realiseerde me dat dat is wat ik voortdurend doe in het proces van samenwerken.
Steeds zoeken naar aanknopingspunten met de maatschappij, met samenwerkingspartners, met ons publiek met als doel samen verder komen en betekenis geven. Het is overigens niet zo dat ik zelf geen mening heb, die heb ik wel degelijk. Maar het heeft geen zin om die zonder meer aan een ander op te dringen, daar bereik je niks mee, er is geen draagvlak. Ik ben steeds op zoek naar een punt waar we elkaar op vinden, want dat is de opening naar een gezamenlijke volgende stap. Dit vraagt om aandacht voor het proces en niet alleen voor het resultaat. Oftewel:
Dit vraagt om luisteren, geduld en oprechte interesse in de ander.
Leiderschap betekent vanuit gezamenlijkheid werken
Ik vind het bijzonder te zien hoe natuurlijk Dimphy opereert als leidinggevende en hoe zij een gedreven team heeft neergezet. Ambieerde zij een rol als leidinggevende?
Hogerop komen in een organisatie lijkt vaak een doel te zijn, een mooie ambitie die bovendien ook strelend is voor je ego. Zo rolde ik ook steeds wat hogerop, waarbij ik me wel afvroeg: past leidinggeven wel bij mij en belangrijker: vind ik het takenpakket dat bij leiding geven hoort eigenlijk wel echt leuk? Tijdens het leertraject Leiderschap in Cultuur dat ik in 2014-2015 volgde, stond ik hier bij stil. Ik ben een maker en dat vraagt naast creativiteit ook – en dat vergeten mensen vaak – dat je soms heel pragmatisch moet zijn, goed moet kunnen organiseren, jezelf gemotiveerd moet kunnen houden en zelfkritisch durven zijn want anders wordt het niks. Door deze eigenschappen kwam ik al snel in de rol terecht van leidinggevende, waarbij ik merkte dat ik steeds meer het creatieve proces van anderen ging faciliteren. Terwijl ik daar juist zelf ook middenin wil zitten.
Puur alleen management trekt mij niet aan, dat was duidelijk. In Museum Catharijneconvent is het gelukkig zo, dat de afdelingshoofden naast de leidinggevende taken zelf ook altijd projecten draaien, anders had ik niet gesolliciteerd. We staan als MT-leden dicht bij de werkvloer en zijn er ook onderdeel van en van daaruit wordt het beleid geformuleerd. Ik faciliteer nu niet alleen het proces van mijn team maar er is ook genoeg ruimte voor dat van mezelf.
Je kunt niet innoveren in een kleurplaat, geef medewerkers de ruimte
Het ultieme leidinggeven is in mijn ogen dat je je totaal overbodig hebt gemaakt, doordat je mensen vanuit vertrouwen, eigenaarschap hebt gegeven. Dat vergt van een leider dat je de dingen kunt loslaten, dat je accepteert dat je niet alles tot in de puntjes uittekent en controleert. Innovaties ontstaan niet in een kleurplaat, er gebeuren geen vernieuwende dingen door binnen de lijntjes te kleuren.
Uiteraard zit hier ook een valkuil aan, een mij welbekende. Namelijk dat je teveel ruimte geeft en mensen het gevoel kunnen hebben dat ze in het diepe worden gegooid. Door goed in gesprek te blijven kun je dit voorkomen.
Ga voor het kippenvel gevoel
Wat vind jij de allerbelangrijkste talenten/eigenschappen die een leidinggevende vandaag de dag moet hebben?
- Echt oprechte interesse hebben in je team, want vanuit interesse kun je echt boven tafel krijgen wat iemand drijft en wie iemand is, en samen de juiste werkwijze en projecten voor diegene vaststellen. dan kun je iemand in zijn kracht zetten. Dan gaat iemand vliegen en doen wat hij wil.
- Je team laten zien dat het belangrijk is wat we doen, dat het iets groots is en dat we daadwerkelijk het verschil voor een bezoeker kunnen maken. Voor het kippenvel gevoel gaan.
- Tijd en ruimte om te ontspannen en om te lachen. Humor en relativeren.
Dat kun je ook doen door steeds het groter geheel naast de dingen te leggen die we aan het doen zijn. Hoe erg is het als dit niet gelukt is, er moet ruimte zijn voor falen want:
Zonder falen kom je niet tot vernieuwing.
Als je maatschappelijk relevant wilt zijn moet je je blijven ontwikkelen
Waar schuurt het voor jou in de rol van leidinggevende?
Wat voor mij schuurt; hoe houd ik mijn eigen ruimte voor ontwikkeling? Ik stap gemakkelijk in de rol om anderen te faciliteren en ik haal daar ook plezier uit. Ik probeer mensen uit de wind te houden en hen ruimte te geven. Maar waar is mijn eigen ruimte? Met corona is dat al helemaal lastig. Dat is voor mij een uitdaging.
Ik vind het onwijs belangrijk dat leidinggevenden zich blijven ontwikkelen. Het is essentieel dat je niet stilstaat. Als je maatschappelijk relevant wilt zijn als organisatie en als mens, dan moet je mee bewegen met de samenleving en onderzoeken voor welke groepen en met welke onderwerpen je een meerwaarde kunt hebben.
Haal doel en middel uit elkaar
Op welke manier zouden de huidige leiders aan de slag moeten met veranderopgaven in jouw ogen?
Ik heb het gevoel dat soms doel en middel door elkaar heen lopen. Wat is een doel, wat is een middel om daar te komen? Ga niet meteen denken vanuit een bepaalde vorm en vanuit bepaalde voor de hand liggende samenwerkingspartners maar denk vanuit hetgeen je wilt bereiken en dan vloeit de juiste vorm daar vanzelf uit. Ook denk ik dat we meer focus op het proces moeten hebben in plaats van op het eindproduct.
Het proces van samen onderzoeken, samen met gemeenschappen en partners buiten de eigen organisatie de dialoog aangaan,
heeft minstens zoveel op zichzelf staande waarde dan de uitkomst.
Probeer elkaar niet altijd te overtuigen van het eigen gelijk. Accepteer de verschillen en geef daar ruimte aan. Al betekent dat soms dat je over je eigen schaduw heen moet stappen. En ja, dat schuurt en is ongemakkelijk af en toe. Het doet je realiseren dat we allemaal vanuit onze eigen bubbel naar de dingen kijken.
Dit is echt een andere manier van kijken. Interessant als je dit eenmaal door hebt. Hoe kan ik beweging veroorzaken zodat de anderen een proces ook als een op zichzelf staand product gaan zien.
Perspectief: Leg jezelf onder een vergroot glas!
Tot slot: wat zou jij als leidinggevende aan andere leidinggevenden willen meegeven?
Leg jezelf onder een vergroot glas, en onderzoek wat je goed kunt en wat jou echt energie geeft. Niet alles wat je van nature goed kunt geeft namelijk ook de meeste energie. Speel geen rol, wees jezelf en leg uit waarom jij een bepaalde werkwijze en een bepaalde visie hebt. Zo weten mensen waar ze aan toe zijn. Geef ruimte aan ieders eigen, onderzoekende proces en maak de waarde daarvan inzichtelijk aan het team. Werk altijd samen met groepen en individuen buiten de eigen organisatie. Dit om de verschillende perspectieven die er zijn zichtbaar te maken. En om jezelf wakker te schudden!
Maatschappelijke uitdagingen los je op door met verschillende werelden aan tafel te gaan
Het Nederlands Jeugdinstituut is een nationaal kenniscentrum dat actuele kennis over opgroeien verzamelt, verrijkt, duidt en deelt. Kennis is voor het Nederlands Jeugdinstituut: weten wat werkt om kinderen zo gezond, veilig en kansrijk mogelijk te laten opgroeien.
Kennis wordt in verbinding met anderen gemaakt en gebruikt. Ouders, kinderen en jongeren hebben ervaringskennis. Professionals hebben praktijkkennis. Wetenschappers hebben wetenschappelijke kennis. Het Nederlands Jeugdinstituut verbindt die kennis. Samen met iedereen die erbij betrokken is.
Ans van de Maat, directievoorzitter van het NJI, ziet het als haar opdracht om bruggen te bouwen tussen beleid, kennis en praktijk. Zodat het vanzelfsprekend wordt dat deze verschillende werelden elkaar opzoeken en versterken om maatschappelijke vragen te tackelen.
Het NJI laat hiermee duidelijk zien dat kruisbestuiving een voorwaarde is om maatschappelijke uitdagingen op te lossen.
De organisatie samen verder brengen vanuit wat er is
‘Toen ik 4 jaar geleden begon bij het NJI kreeg ik als opdracht mee om het NJI verder te brengen: meer focus, meer samenhang. Dat ben ik aangegaan, met de mensen die er zaten. Dat is mijn uitgangspunt, ik ga uit van de mensen die er werken en samen de organisatie vormen. Ik stel niet onmiddellijk nieuwe medewerkers aan en zet geen mensen op een zijspoor. Dus ik zei tegen mijn 3 directe collega’s: wij hebben het samen met elkaar te doen en gaan samen de organisatie verder brengen.’
Wat trof je aan toen je startte inde rol als bestuurder?
‘Toen ik startte zag ik een bestuurder met een enorme drive, maar die de verbinding met de organisatie verloren leek te hebben. Een directieteam die geen team vormde. Te veel diversiteit die elkaar niet begrepen. En ik zag medewerkers die lijdzaam zagen wat daarboven gebeurde. Ze doorliepen hun eigen pad nauwelijks in verbinding met elkaar, ze deden gewoon hun ding.’
Een missie staat in verbinding met het hart
Ans begon in haar nieuwe rol met kijken naar waar de organisatie vandaan kwam en waarnaar organisatie op weg is, hierdoor kon ze focus aanbrengen.
‘We hebben toen op ludieke wijze een missie- visie- ambitie traject ingezet. door een jong iemand aan het roer te zetten, die het project leidde. Dat heeft geleid dat onze missie werd:
“Ons hart ligt bij het verbeteren van het leven van kinderen, jongeren en hun opvoeders.”
Ik was heel blij met deze missie, juist omdat de verbinding met het hart er niet meer leek te zijn. Het gaat juist over warmte en relatie en over de inhoud en kennis. Deze missie brengt die dingen bij elkaar.
Tegelijkertijd zag ik ook dat deze organisatie aan het zoeken was naar: wat zijn we nu eigenlijk? Zijn we een kennisinstituut met een publieke taak of een adviesbureau?’
In het gesprek met stakeholders ontstaat de heldere propositie
‘Het gesprek met alle stakeholders over ‘wat we nu zijn’, heeft geleid tot een heldere propositie: We zijn een onafhankelijk kennisinstituut met een publieke taak. Dit had tot gevolg dat mensen die het leuk vonden om in “de markt” te acteren en te acquireren weggingen. Anderen konden het bijna niet geloven dat ze de inhoud weer beet konden pakken. Wat echter wel betekende dat je goed moet blijven sturen, resultaatgericht.’
En zo laat Ans mij in haar verhaal zien dat deze nieuwe missie niet alleen het hart van de medewerkers weer sneller laat kloppen, maar ook het hart van de organisatie nieuw leven is ingeblazen. Zo binnen, zo buiten.
Een heldere toegevoegde waarde motiveert medewerkers enorm
‘De lock down was voor ons het moment om in de actiestand te gaan. Wij hebben denk en doe kracht en kunnen veel in deze tijd, want er is veel behoefte aan kennis over de impact van thuiszitten op kinderen, op gezinnen en op professionals.
Door corona is een en ander in een stroomversnelling terecht gekomen. We hebben in 2 dagen een platform neergezet en 100 partijen hieraan verbonden. In zeer korte tijd zijn we voor de professionals heel vindbaar geworden. Ons doel was helder en ineens werd veel duidelijker waar onze toegevoegde waarde zit: Wij zijn HET kennisplatform voor kinderen, professionals en ouders.
Je zag dat mensen hierdoor enorm gemotiveerd raakten. Ze gaven letterlijk terug: “Wij doen ertoe!”
Medewerkers zijn nu in de actualiteit in staat om kennis toe te voegen. We zijn niet academisch, maar we staan in de wereld. In verbinding met de stakeholders. Dat heeft er bijvoorbeeld nu ook toe geleid dat we die verbinding met het onderwijs heel sterk op de kaart hebben gezet.
Door medewerkers in de lead te zetten, konden we versnellen
Goed werknemer schap gaat ook over verantwoordelijkheid nemen. Wat overigens niet altijd makkelijk is. Sommige mensen vinden het heel lastig om die verantwoordelijkheid te nemen. Je bent samen aan het bouwen, je gaat met elkaar de degens kruisen, je gaat het gesprek met elkaar aan. Een organisatie is een sociaal construct, dat moeten we ons realiseren.
Met elkaar creëer je een basis waarin je gelijkwaardig met elkaar optrekt. Als leider heb ik geleerd om daarin kaders aan te geven, maar daarbinnen hebben medewerkers de vrijheid om zelf dingen te doen. Het is een vrijplaats, dat betekent echter niet dat er overal automatisch een gevolg aan gegeven wordt. Het gaat om de balans.
Onafhankelijk, betrokken en samen met anderen
Onze kernwaarden hebben betekenis gekregen door er samen over na te denken. We hebben ze extern en intern geprobeerd te laden. Samen met de medewerkers eerst met elkaar doorgronden wat betekenen die begrippen en vervolgens er ook naar handelen. Dat vindt dan zijn neerslag in tekst en het handelingsperspectief. Overigens is dit nooit af, hier ga je mee door. Zo ook in de individuele gesprekken. Onafhankelijkheid is bijvoorbeeld moeilijk voor sommige mensen.
Wat vertellen deze kernwaarden over jou als directeur?
Dat zegt veel over mij. Als het gaat over samen met anderen, ik doe het echt nooit alleen. Ben me erg bewust van mijn rol, weet goed wat mijn taak is, weet goed dat als er een besluit genomen moet worden dat ik dat moet doen. Maar ik verras mensen niet. Ik verras mensen alleen als ik kansen en mogelijkheden zie.
Het NJI is helemaal niets als wij het niet met anderen doen.
Onafhankelijkheid, ik ben een onafhankelijk denker (autonome denker), voor mij is niks te gek. Ik wil niet beknopt worden. Je moet je als organisatie bewust zijn van, wat je kunt en wat je niet kunt, wees helder en eerlijk over waar je successen wel/niet kunt boeken. Wees aan de voorkant helder waar je voor staat en wat verwacht kan worden..
Onafhankelijk denken is voor medewerkers niet makkelijk. Als medewerker van een kennisinstituut komt daar nog een druk bij. Niet op alle vragen is een antwoord en dat hoeft ook niet. Dat erkennen is voor medewerkers soms moeilijk. Je mag zeggen dat ook wij het antwoord niet hebben. Maar samen met elkaar komen we mogelijk wel tot een goed antwoord.
Betrokken: ik werk nu sinds ’81 in de zorg voor de jeugd en ben begaan en betrokken op het welbevinden van kinderen, jongeren en hun ouders.
Samen lerend doen wat werkt, door gebruik te maken van de kennis die er is
Verrijk de kennis die er is in dialoog met wetenschappers professionals en kinderen, jongeren en hun ouders en ontsluit de kennis voor hen die er wat mee kunnen in hun werk en in hun leven.
Welk leiderschap past bij deze manier van werken?
Ik geloof in leiderschap. Leiderschap staat niet op zichzelf. Het komt tot stand in verbinding met anderen. Het is een rol die vervult moet worden, die erbij hoort. Faciliterend en ondersteunend aan de beweging die je samen nastreeft. We meanderen samen naar ons vergezicht. Een leidinggevende biedt de condities waaronder dit kan.
Tip voor leiders van de toekomst
Leiderschap krijgt betekenis door samen te werken aan het realiseren van de gezamenlijke ambitie.
Je kan wel stellen dat het organisatielandschap, net zoals de maatschappij en de wereld om ons heen, continu in beweging is. Vaak word aan mij gevraagd of ik ervaring heb van een bepaalde techniek of instrument. Maar ik kan je vertellen, dat is eigenlijk niet bij te houden. Ik zou maandelijks certificaten kunnen halen om mezelf expert te kunnen noemen in agile, scrum, en noem maar op. Uiteraard zorg ik dat mijn kennis up to date is, maar ik heb ook geleerd om kritisch te kijken naar wat de instrumenten en technieken nu precies kunnen toevoegen aan een organisatievraag.
Het haakje is te vinden in- en tussen de mensen zelf
Mijn ervaringen én persoonlijke ontwikkeling hebben mij in de afgelopen 20 jaar laten zien dat het haakje om te bewegen vooral te vinden is in het ‘systeem’ dat zich heeft gevormd in- en tussen de mensen zelf, verbonden aan een verleden en het nu van een organisatiesysteem (en familiesysteem, etc). We kunnen agile willen werken, maar zolang de mensen te ver van deze taal af staan, wordt het invoeren geen succes.
Het niet tastbare, dat is waar het echt om gaat
De mate waarin dingen worden uitgewisseld, verbaal en/of non-verbaal. Het niet tastbare, maar het toch zichtbaar te maken systeem, dat is waar het echt om gaat. Als je dat weet ‘aan te raken’, dan vindt de echte transformatie plaats.. Met andere woorden wanneer je openstaat om van binnen geraakt te worden, hoe spannend ook, komt een veel fundamentelere beweging op gang, een ontwikkeling die alleen een weg vooruit kent. Een transformatie van binnenuit.
Wanneer je begint met luisteren, dient de volgende stap zich vanzelf aan
Want, wat als we onszelf zien? Wat als we echt luisteren naar onszelf en vanuit daar naar de ander? Wat als we open durven te zijn, om vanuit daar, kijkend vanuit al die perspectieven, samen sterker te zijn? Wat als we het lef hebben om stappen te zetten zonder te weten waar het eindigt?
Wat als dit er allemaal is, hoe gaat het dan met organisaties en met mensen? Hebben we dan nog ‘systemen’ nodig om de samenwerking te verbeteren en organisaties beter te laten werken? Of kunnen we gewoon gaan doen, door te luisteren en de dialoog aan te gaan?
Een droom, een illusie zou je kunnen zeggen, maar toch blijkt iedere keer weer, wanneer je begint met luisteren naar wat de (organisatie/team/eigen) ‘energie’ je te vertellen heeft, dat de volgende stap zich als vanzelf aandient.
Resultaatgerichter kun je het niet maken en daar hou ik van!