Wat moet een organisatie ontwikkelaar met een beeldend kunstenaar? Als ik dit vertel in organisaties wordt veelal gedacht dat ze dan moeten gaan team builden met pottenbakken of schilderen, maar dat doet mijn samenwerking met een kunstenaar behoorlijk te kort!

De samenwerking met een kunstenaar is de samenwerking tussen de linker en rechter hersenhelft, met iemand die anders kijkt:

  • Een kunstenaar gebruikt creativiteit om van ‘niets’ “iets” te maken,

…en dan met andere ideeën of materialen.

  • Een kunstenaar legt vaak de vinger op een zere plek en maakt dit dan zichtbaar,

…alleen voor die ogen die daarvoor open staan.

  • Een kunstenaar kan nieuw licht laten schijnen op organiseren

…waardoor innovatieve inzichten ontstaan.

 

We staan voor een tijdperk waarbij de samenwerking van de linker- met de rechterhersenhelft veel op kan leveren en zoals beschreven in ‘warmer organiseren’ de crisis kan overwinnen.

 

De masculiene (lees: linkerhersenhelft) invloed overheerst in onze maatschappij en organisaties. Maar: de beweging naar meer feminiene invloed (lees: rechterhersenhelft) is ingezet.

 

Wat ik interessant vind, is het verschil tussen de linker- en de rechterhersenhelft. In deze blog een waargebeurd verhaal, een verhaal dat bij mij van alles oproept, maar vooral bevestigt dat het inzetten van de rechterhersenhelft letterlijk en figuurlijk enorm veel oplevert.

 

Van piemel tot piranha

 

Er waren eens een wethouder, een gemeente, een projectleider, een aannemer met werknemers en een heleboel inwoners van een dorp. Op een dag werd er in het dorp een nieuw fietspad aangelegd door de aannemer, aangestuurd door een projectleider. Het nieuw aangelegde fietspad was goed afgezet, zodat er niemand overheen kon rijden tijdens het indrogen van het beton. De projectleider en aannemer gingen die avond tevreden naar bed, want ze hadden weer een klus afgerond.

 

Ondertussen had de wethouder bedacht hoe mooi het zou zijn om langs het fietspad een kunstwerk te zetten. Het fietspad had tenslotte een belangrijke functie in het dorp en de bewoners hadden zich flink ingespannen om het fietspad te realiseren. Zo nam de wethouder contact op met een plaatselijke kunstenaar en vroeg: “Wil jij eens gaan kijken bij het fietspad wat je ervan vindt? Dan bespreken we dit morgen onder genot van een kop koffie”.

 

En zo geschiedde, de kunstenaar pakte haar fiets en ging de dag nadat het fietspad af was, kijken. Maar wat zag zij tot haar schrik? In het fietspad waren 2 grote piemels gekerfd, waarschijnlijk toen het beton nog zacht was, maar nu was het niet meer weg te halen. Enkele burgers voelden zich blijkbaar ‘aangetrokken’ tot dit fietspad en zij hadden er reeds zelf een kunstwerk van gemaakt. Echter, niet iedereen ervoer dit als een meerwaarde en zeker niet de bewoners met hun huis aan het fietspad, die nu 2 piemels recht voor hun deur hadden.

 

De projectleider had het ondertussen ook gezien en baalde er flink van. Dit zou de gemeente € 15.000,- gaan kosten (en uiteindelijk dus ook de inwoners van het dorp). Ware het niet dat daar de kunstenaar was die een briljant idee had om van die € 15.000,- hoogstens € 5.000,- te maken en daarmee het kunstwerk te doen ontstaan. Ze zou van de 2 piemels 2 zwemmende piranha’s kunnen maken en daarbij van het fietspad een vissenpad kunnen maken, gelijk een leuke naam.

 

Direct heeft de kunstenaar de projectleider gebeld, die was lyrisch over haar idee. Tegelijkertijd zei hij ook dat de volgende morgen vroeg al was ingepland om de afstotende ‘versiering’ weg te halen. Maar hij zou er alles aan doen om haar plan door te voeren. En dat heeft hij gedaan, tot laat in de nacht is hij bezig geweest om betrokken partijen te benaderen en te overtuigen van dit briljante, veel minder kostende, idee.

 

Helaas, de piranha’s hebben het leven niet gezien. Aangezien de aannemer verantwoordelijk was voor het werk had hij zich hiervoor verzekerd. De verzekering kon niet meegaan in dit sympathieke plan, omdat zij bang waren dat er teveel misbruik van gemaakt zou worden in de toekomst. Want, zou je een mooi kunstwerk willen; beschadig dan je verse beton….of zoiets.

Dus, hoe vreemd het ook klinkt: het idee kreeg geen doorgang, wat werd betreurd door alle betrokkenen.

Wanneer je onze maatschappij als een grote portemonnee beschouwd, zou het ons € 10.000 hebben gescheeld. Maar ‘out of the box’ oplossingen bedenken, bleek op deze schaal (nog) een brug te ver. Jammer! Proces en regels lijken hier belangrijker dan samen een oplossing zoeken. In de wereld waarin we nu leven is creativiteit een belangrijke factor in het nemen van de juiste beslissingen.

 

P.S. Er is alsnog een mooi (bescheiden) kunstwerk bij het fietspad geplaatst (over de kosten zullen we het niet hebben😉).

 

Boekinspiratie: A Whole New Mind: Why Right-brainers Will Rule the Future (Daniel H. Pink)

Afgelopen week was ik bij een lezing van Annemarie van Gaal (succesvol onderneemster). Annemarie gaf ons een andere kijk op: hoe om te gaan met de crisis. De meeste ondernemers kennen haar successtory uit Rusland wel, maar ook in Nederland is zij zeer succesvol. Haar bedrijf richt zich met name op het helpen van ondernemers die in een ‘crisis’ zitten. Ze geeft hen nieuwe creatieve inzichten op het doen van zaken en neemt hen mee naar een nieuw businessmodel dan wel verdienmodel.

Maar wat me vooral aansprak in haar verhaal waren de succesfactoren die ze noemde, waardoor zij ten opzichte van haar concurrenten in Rusland wel succesvol is geworden. Succesfactoren die vooral in tijden van crisis als spannend worden ervaren.

Je kunt crisis op 2 manieren benaderen:

  1. Heel goed vasthouden aan wat je hebt en daarbinnen in de kosten snijden
  2. Je kans grijpen om los te laten; stilstaan bij of je business model nog wel past bij het huidige tijdsbeeld en je creativiteit de vrije loop geven.

Crisis ontstaat vaak omdat het tijdsbeeld verandert, we zitten in de overgang naar een ander tijdperk, dit vraagt om creativiteit en innovatie.

De succesfactoren die Annemarie in Rusland hebben geholpen zijn mijns inziens precies die factoren die organisaties in deze crisis ook kunnen helpen om er doorheen te komen.

Maar wat zijn dan die succesfactoren in crisistijden?

  1. Leg de verantwoordelijkheid bij je medewerkers in de organisatie en geef vertrouwen. Jouw medewerkers zijn de ogen en oren van je organisatie. Luister naar wat zij te vertellen hebben en hoor wat ze daadwerkelijk zeggen.
  2. Zoek mensen die ‘geen’ ervaring hebben. Nou juist in de huidige crisis zie ik dat bedrijven vooral mensen werven die voor 100% de functie dekken (ervaring en het liefst al in een dergelijke functie in de branche). Creativiteit binnen je bedrijf gaat hiermee compleet verloren. Want deze medewerkers doen het voor jou net zoals ze het voor een ander deden.
  3. Zet het gezonde verstand even op een lager pitje, wordt stil en luister naar je intuïtie.

Nieuwsgierig of er al medewerkers zijn die ideeën hebben over de eerst volgende (strategische) stap met jouw organisatie? Ik leg je graag uit hoe je deze informatie het beste ontsluit en omzet in creativiteit om daadkrachtige keuzes te maken.

Verder praten?

Gisteren ging ik met onze tweeling kennismaken op hun nieuwe school. Ze worden in mei 4 jaar en dit was de start van een nieuwe fase in hun leven (en de mijne). Met hun vingers in hun mond hingen ze aan mama’s benen. De juf, die ze al vele malen hadden gezien bij het wegbrengen van hun grote broer, was ineens als een vreemde. Ze deed alle moeite om ‘contact’ te maken met onze tweeling. Ze had hun aandacht, maar het was voorlopig nog eenrichtingsverkeer. Dit was voor mij nieuw, vooral wat mijn zoon betreft. Hij is van nature iemand die gemakkelijk tegen iedereen aanpraat, zelfs onbekenden, maar nu vertoonde hij, net als zijn tweelingzus, een verlegen, afwachtende houding.

Wat was er anders aan deze situatie?

Is het omdat zij hun nieuwe juf wordt, omdat ze zich realiseren dat zij nu degene is waarmee ze bijna 5 dagen per week de dag gaan doorbrengen? Markeert het aan het afscheid van het kinderdagverblijf? Het is voor mij alleen maar gissen, want zelf kunnen ze dit niet benoemen.

Voor mij als moeder is er maar 1 rol weggelegd op zo’n moment en dat is te zorgen dat ze zich veilig voelen. Ik nam ze dus gewoon lekker op schoot bij me en gaf ze tussendoor een knuffel. En warempel, de effort van de juf om het contact met ze aan te gaan en ik denk ook de veiligheid die ze voelden, zorgde ervoor dat ze na 15 minuten hele verhalen tegen de juf gingen vertellen. Ze lieten zelfs hun hemd onder de kleren zien, ze durfden zich bijna helemaal bloot te geven. De eerste verbinding was gemaakt…

Daar waar de afstand groot lijkt , zijn er altijd wegen om deze te verkleinen.

Undercover boss

Onlangs zag ik het tv programma ‘Undercover boss’, dit keer met de CEO van de enorme winkelketen 7-Eleven.

Voor wie het programma niet kent; de hoogste baas van een groot bedrijf gaat undercover werken op de werkvloer van zijn bedrijf en probeert te ont-dekken hoe het eraan toe gaat. Bijvoorbeeld of het één en ander efficiënter kan. Ook probeert deze baas een persoonlijke relatie aan te gaan met de mensen waarmee hij/zij op dat moment samenwerkt op de werkvloer.

Wat er dan gebeurt is mooi om te zien: De ‘baas’ krijgt begrip en bewondering voor de medewerker, niet alleen voor hoe hij/zij werkt, maar vooral voor wie de medewerker als mens is, wat hij thuis beleeft en welke impact dit heeft op zijn/haar werk. De baas ziet dan meestal ook gelijk welke rol hij/zij kan spelen om de medewerker zo goed als mogelijk te faciliteren (in sommige situaties zelfs privé), omdat dit van impact is op het resultaat van het werk.

De conclusie die na ieder programma opnieuw getrokken wordt is dan ook:

“Het aangaan van persoonlijke relaties met de medewerkers heeft impact op het resultaat.”

Hoe staat dan de persoonlijke verbinding in relatie tot het ‘undercover’ gaan?

Het is helder dat een baas van een dergelijke keten, dit niet dagelijks kan doen. Slechts dóór dit te doen en door het goed af te sluiten met een organisatie brede toelichting op wat hij er, in al zijn kwetsbaarheid, van heeft geleerd, zorgt ervoor dat hij meer in verbinding duidelijk kan maken wat hij verwacht van zijn mensen (openheid).

Voor deze specifieke baas is het zaak om de mensen onder hem (het MT) en daaronder te leren hoe zij deze openheid kunnen bewerkstelligen op de werkvloer, waardoor de lijn naar boven toe steviger wordt.

Voor iedere andere baas is undercover gaan misschien geen optie, maar laat dit voorbeeld een inspiratie zijn om een persoonlijke relatie aan te gaan met de mensen van je organisatie.

Laatst sprak ik iemand die werkt bij een organisatie die aan de vooravond staat van een grote fusie waarbij veel mensen ontslagen worden. Nieuwsgierig vroeg ik door hoe het traject wordt aangevlogen en hoe hij zich daarbij voelt. Het bleek dat hij in november te horen had gekregen dat er veel mensen uit moesten, maar dat hij verder niet wist hoe het traject zou verlopen (het is nu februari). Toen ik hem vroeg hoe hij zich hierbij voelde, kwam daar niet een geheel onverwacht antwoord, namelijk dat hij zich vreselijk onzeker voelde over de situatie, niet goed wist wat hij moest doen en dat zijn motivatie ver beneden pijl was gezakt.

Nog te vaak hoor ik dergelijke verhalen waarbij men vergeet/niet weet hoe medewerkers op een ‘menselijke’ wijze mee te nemen in het veranderingsproces. Steeds weer vraag ik mij af, waarom? Ziet men het belang niet? Interesseert het ze niet, of is het daadwerkelijk onwetendheid?

Dat de motivatie daalt, zou voldoende aanleiding moeten zijn voor een werkgever om op zoek te gaan naar hoe je de toko wel draaiende kunt houden tijdens de verbouwing.

Daar komt bij dat je medewerkers meer weerstand vertonen wanneer zij zich niet erkend voelen tijdens het veranderingsproces. Dit zie je later gegarandeerd terug in de het kostenplaatje van ontslag.

Daarom hoog tijd om meer te leren over het met positieve energie ontslaan van medewerkers.

Creëer een win-win situatie bij ontslag

Ervaringen laten zien dat boventalligheid vaak leidt tot onnodige

  • commotie
  • lange doorlooptijd
  • slechte resultaten en
  • hoge kosten!

Dit is niet nodig!

Het creëren van een win-win situatie is noodzakelijk, want

  • Onder uw medewerkers zitten mogelijk uw (potentiële) klanten
  • Met arbeidsmarktkrapte in zicht wil je geen slecht imago hebben
  • Ook klanten zijn gevoelig voor organisaties die niet netjes met hun medewerkers omgaan
  • Wet – en regelgeving is niet ingespeeld op emoties
  • De energie die het afvloeien van mensen teweeg brengt heeft aanzienlijke impact op de organisatie die achterblijft

Ik geloof dat het mogelijk is om op een positieve wijze invulling te geven aan iets dat op het eerste gezicht helemaal niet positief lijkt, waardoor het bedrijfs- en individuele imago overeind blijft en medewerkers verder kunnen, een win-win situatie voor iedere betrokkene!

Wil je ook:

  • Het schip zorgeloos op koers naar haar nieuwe bestemming begeleiden?
  • Boventallige mensen snel en professioneel begeleiden naar een plek buiten de organisatie
  • Dat de kosten lager zijn vanwege o.a. zeer goed alternatief voor advocaten
  • Onnodige commotie wordt voorkomen door goede, transparante communicatie en begeleiding
  • Dat de organisatie direct doorstart met achtergebleven gemotiveerde medewerkers
  • Een win-win situatie voor werkgever én werknemer
  • Een positief imago behouden
  • Je mensen goed terecht komen?

Dan kun je zelf al heel veel doen:

  1. Gebruik dezelfde veranderstrategie voor zowel de vertrekkende als achterblijvende medewerkers
  2. Richt het proces transparant in en handel transparant (communiceer op tijd)
  3. Geef ruimte aan en luister naar de ontstane energie (emoties etc)
  4. Door ruimte te geven en te luisteren naar ontstaat verbinding met je mensen, waardoor dialoog mogelijk wordt en ruimte ontstaat voor beweging
  5. Zorg voor een ‘persoonlijke uitlaatklep’,  een vertrouwenspersoon, die invloed kan uitoefenen op het veranderproces en waar iemand zijn/haar verhaal kwijt kan, emoties mag laten zien, (persoonlijke) vragen kan stellen. Zo creëer je vertrouwen (tenzij je dit natuurlijk als manager al zelf voor elkaar hebt gekregen).
  6. Vanuit vertrouwen ervaren mensen meer ruimte om een eigen weg te kiezen

Wat kan Du Soleil hierin betekenen?

Minder kosten, positiever resultaat bij ontslag en boventalligheid is een concept aangeboden door Du Soleil in samenwerking met een loopbaan- en outplacementcoach en arbeidsjurist, opererend vanuit dezelfde positieve visie op boventalligheid en ontslag. Vanuit de rollen van procesbegeleider; uitlaatklep; outplacement- en loopbaancoach en arbeidsjurist ondersteunen wij alleen organisaties die willen dat:

  • hun mensen goed terecht komen
  • hun imago positief blijft of zelfs versterkt
  • de kosten zo laag mogelijk zijn
  • de onderneming positief doorstart met de achtergebleven mensen

Meer weten? Neem contact op.

Het jaar 2013 begon wederom met negatieve berichten over de slechte economische situatie. Heeft men nou nog niet begrepen dat negatieve pers een enorme impact heeft op het gedrag en denken van mensen? Laten we wakker worden met z’n allen: het is nu écht de hoogste tijd om met meer positieve energie tegen de wereld aan te kijken en erover te praten!

Laten wij als ondernemers, directeuren en leidinggevenden een voorbeeld zijn voor!

Wees bewust van de impact van jouw energie

Verwacht je zwaar weer voor je bedrijf? Wees bewust van de impact van jouw energie op alles wat je (voor)doet! En dan bedoel ik ook alles, want zelfs gedwongen ontslag kun je op een positieve manier aanvliegen. Op deze manier kan de vertrekkende medewerker met de juiste energie verder én de achterblijvende medewerker positief doorstarten.

Positieve energie is hard nodig, hoe willen we anders dat veranderingen écht vorm krijgen?! We zitten niet in een crisis, we zitten in een mega-transformatie waaraan ieder zijn bijdrage kan leveren.

Daar waar 2012 duidelijk het jaar van verbinding was, zet ik in 2013 daar het thema positieve energie expliciet naast. Beiden thema’s vormen voor mij altijd het uitgangspunt bij veranderingsprocessen, maar dit jaar lijkt het nodig te zijn om nog eens extra de nadruk te leggen op positieve energie. Zodat mensen en organisaties bewuster worden van de impact van hun mindset.

Positieve energie leidt tot meer winst

In mijn blog over Positieve energie leidt tot meer winst toont managementgoeroe Robert Quinn naar aanleiding van zijn onderzoek, aan dat energie van mensen in organisaties een grote impact heeft op de winst die een organisatie maakt. Het is dus niet zomaar een thema dat ik hier neerleg, het heeft aantoonbare impact op je winst. En dat niet alleen.

Positieve energie iets zweverigs?

Vergelijk de pessimist met de optimist: het glas is half leeg of half vol! Of de politiek die zegt: ‘Het wordt een slecht jaar’, ten opzichte van de ondernemer, die zegt: ‘We gaan er wat moois van maken ongeacht de context!’ Het gaat erom hoe je tegen de dingen aankijkt, wat je ermee doet én hoe je het overbrengt. Je kunt de zaak lam (laten) leggen of je kunt mogelijkheden (laten) zien. Dit heeft alles te maken met je mindset, oftewel de manier waarop je naar de wereld kijkt.

Het ene is echter resultaatgerichter dan het andere. Met positieve energie (optimisme) naar de wereld kijken betekent:  het zien van mogelijkheden en zaken in beweging houden; vooruitgang. Met negatieve energie nar de wereld kijken betekent vaak lam leggen. Tijd dus voor een positieve mindset (ook wel: groei mindset genoemd)!

Stap 1 om meer te bereiken met dezelfde intentie

Communiceer positief en transparant en zorg dat dit aansluit aan bij de energie van je klant/medewerker. Je kunt hetzelfde zeggen, maar meer bereiken met soms net iets andere woorden. Het bijgevoegde filmpje laat dit mooi zien.

Met positieve energie vooruit komen

Dienstverlenende organisaties die moeten afslanken, fuseren of worden overgenomen, kunnen op een positieve manier mensen meenemen in het proces. Dat betekent ook positief afscheid nemen van medewerkers, zodat zowel de vertrekkende als achterblijvende medewerker met energie verder kan.

Het wordt tijd dat er ‘meer warmte’ komt tussen burgers, ondernemers en instanties. We moeten elkaar helpen in plaats van achter de broek aan zitten. Dat maakt het echt voor iedereen veel leuker en voorkomt een hoop ellende; minder faillissementen, minder aanvragen voor uitkeringen (werkloosheid), minder zieken. Daar hebben we toch allen belang bij?

‘Warmer organiseren’ is niets anders dan samen de wereld leefbaar maken, maar ook je eigen wereld leefbaar maken. Samenleving, hoe ver staat dit af van de ondernemer, hoe ver staat dit af van de controlerende instantie? En hoe brengen we deze partijen ‘dichter bij elkaar’ met als doel elkaar te versterken en de crisis zijn impact doen afnemen? Eigenlijk gaat het over hoe we samen verantwoordelijkheid kunnen nemen voor de wereld waarin we leven. En die verantwoordelijkheid nemen begint bij jezelf.

De gedachte achter warmer organiseren is dat iedereen met elkaar in verbinding staat. We kunnen niet zonder elkaar (en ook niet zonder onszelf😉).

Wanneer de verbinding tussen ondernemer, klant en maatschappij (overheid, milieu) of toeleverancier zo sterk is als in de gedachte achter ‘warmer organiseren’, dan vertaalt zich dat in de praktijk naar:

  • Samen (meervoudig) waarde creëren (bouwen aan een mooiere wereld én een stijging van omzet)
  • Pro-activiteit en verantwoordelijkheid 
  • Meer openheid en dus verbinding en vertrouwen in elkaar, hetgeen weer leidt tot meer energie en betere samenwerking

Deze aspecten kun je in de huidige markt schitterend vertalen naar waar veel organisaties op dit moment voor staan: hoe houd je je hoofd boven water? Waar hou je je aan vast? 

Enkele voorbeelden:

  • De gemeentelijke organisatie werkt meer samen met toeleveranciers van vergelijkbare diensten, omdat deze veel dichter bij hun (gezamenlijke) klant zitten en omdat de gemeente minder middelen heeft te besteden.
  • De accountant richt zich meer op pro-actief advies, dit voorkomt wellicht een hoop faillissementen.
  • De bankier leeft zich meer in in de situatie van zijn (potentiele) klant en is zich bewuster van de impact van zijn imago. Met status, geld en macht gaan we er vandaag de dag niet mee komen, het voorkomen dat mensen in de schuldsanering komen is belangrijker. Ook voor de bankier geldt: ga ‘warmer organiseren’, maak de 3 –hoek rond.
  • De ondernemer draagt een grotere verantwoordelijkheid dan alleen die voor zijn eigen onderneming. De onderneming maakt onderdeel uit van de maatschappij in termen van werkgelegenheid, milieu, gezondheid, etc.
  • Et cetera

Onze maatschappij, maar de crisis waarin wij ons bevinden des te meer, vraagt om ‘warmer organiseren’, voor het belang van het totaal en dat van je onderneming!

Verder praten?

Onlangs is een ondernemer die ik persoonlijk goed ken, failliet verklaard. Het ging al enige tijd niet lekker met zijn onderneming met personeel, maar nu is het doek echt gevallen.

Toevallig had ik eerder met hem een gesprek over wat er met je gebeurt als je je onderneming moet opgeven. Of, hoe lang ga je als ondernemer door om te proberen je business succesvol te maken?

Opgeven is voor ondernemers meestal geen optie. Hij zei het ook: “het is mijn kind”. Het is zijn verhaal, zijn leven die in de zaak is gestopt. Hoe moeilijk is het dan om dit op te geven na zoveel jaren ondernemerschap?

Als buitenstaander is het altijd makkelijk gezegd; misschien is een nieuwe start wel beter nu. Maar als je er dan echt voor staat, ervaar je het dan daadwerkelijk zo? Wat komt er op je af, als je de sleutel van de zaak moet afgeven en misschien zelfs je huis verkocht moet worden? Hoe voelt dit?

Ondernemen is, blijkt wel weer, veel meer dan geld verdienen of status hebben; ondernemen is bezig zijn met je passie én jezelf zijn! De (emotionele) betrokkenheid van een ondernemer is zo groot, dat een faillissement nauwelijks gevolgen heeft op het gepassioneerd bezig zijn. Misschien gaat het geloof in jezelf wankelen, maar wanneer de ondernemer dit (leer)proces met open ogen tegemoet treedt komt hij/zij er meestal sterker uit.

 Waar ligt de grens van risico nemen?

Wanneer opgeven geen optie is, hoe lang moet je dan doorgaan met risico nemen? Voor de een is dat net zo lang tot het doek valt, voor de ander al eerder. Risico nemen is heel persoonlijk, daarom zal een ander vaak niet begrijpen waarom je zo lang doorgaat.

Maar, is het risico nemen wel echt zo persoonlijk? Hoe zit het met de instanties waarvan je als ondernemer afhankelijk bent? Belastingdienst, verzekeringsmaatschappij, verhuurder en andere toeleveranciers? Hoe lang willen zij het risico nemen? Hebben zij in de gaten dat je praat over ‘jouw kind’?

Als ondernemer wil je graag dat ze jouw verhaal begrijpen, je verwacht flexibiliteit omdat je dat zelf als ondernemer ook hebt. Maar wat ik vaak hoor en zie is dat deze twee werelden (en verwachtingen) ver uit elkaar liggen. De ondernemer voelt zich onbegrepen en ‘als crimineel’ behandeld, de controleur (en op moment van faillissement schuldeiser) vindt dat je je niet aan de regels houdt.

Waar ligt de grens van risico nemen voor de ondernemer en wat betekent dit voor de flexibiliteit van de controlerende instanties en toeleveranciers? Wanneer we kijken naar de huidige maatschappij, met financiële problemen bij veel ondernemers, een slimmer en mondiger wordende klant en burger, is controleren dan het meest succesvolle instrument? Bereiken we hiermee wat we willen bereiken, ook nu we in crisistijd verkeren?

We leven in een tijd dat er vele doeken vallen en tekorten zijn. Wat mij intrigeert is wat wij er samen aan kunnen doen om dit te voorkomen/te verminderen en welke organisatievorm en sturingsmechanismen daar dan bij passen.

Volgens mij is de nieuwe organisatievorm terug te vinden in ‘warmer organiseren’. Waar controleren  op dit moment leidt tot verwijdering, zorgt ‘warmer organiseren’ voor zichzelf versterkende verbindingen.

Nieuwsgierig? Lees meer in mijn volgende blog: Warmer organiseren, oplossing voor crisis – deel 2

Afgelopen zaterdag had ik een etentje met mijn familie. Toen ik bij mijn ouders binnenkwam, stond de openhaard te knetteren. Het was lang geleden dat ik hem had zien branden en ik werd er direct blij van.

Toen wij allemaal nog thuis woonden ging, zodra de dagen korter werden, de openhaard aan. Heerlijk vond ik het om knus met zijn allen bij het haardvuur te zitten en weg te dromen bij de vlammen. Voor mij was afgelopen zaterdag gelijk de sfeer gezet: warm en ik voelde me diep verbonden met mijn familie.

Herken je dit? Als je bijvoorbeeld iets ruikt, proeft of hoort, dat er dan een herinnering of gevoel naar boven komt die je doet glimlachen? Het zijn van die korte momenten de je even terug laten gaan in de tijd.

We naderen het einde van 2012. Door verschillende stromingen wordt hieraan een grote betekenis gegeven: het einde van een tijdperk, van de wereld zelfs, of het betreden van een hoger bewustzijnsniveau. Wie of wat gelijk heeft weten we misschien in de toekomst, maar voor nu heb ik er de volgende gedachten over:

De crisis heeft veel teweeg gebracht bij de mensen, het bedrijfsleven en de overheid. Veel mensen zitten zonder werk; bedrijven zijn failliet gegaan en de overheid lijkt zoekende. De veiligheid die mensen vonden door zich te verbinden aan een werkgever is voor velen weggevallen, de overheid en de zorgsector doen hier nog een schepje bovenop. Men is op zoek naar nieuwe houvast.

en dat is tegelijk het positieve gevolg van de crisis:

Veel mensen beginnen voor zichzelf , bedrijven worden creatiever en innovatiever en nieuwe business modellen ontstaan. Duurzamer leven en werken krijgen meer voet aan de grond. Nieuwe vormen van samenwerking, zoals het nieuwe werken en warmer organiseren, worden ingevoerd of zijn in opkomst. Er wordt opnieuw naar houvast gezocht, alleen dit keer niet in de buitenwereld (overheid, zorg, werkgever) maar van binnenuit, bij onszelf, de ander, samen, vanuit verbinding. Het lijkt wel of mensen en bedrijven bewuster naar zichzelf en de ander kijken, het lijkt wel of we toegaan naar een warmere samenleving.

2012 jaar van #verbinding

Google of twitter eens op #verbinding, dit is hét (mode?)woord voor 2012 en niet voor niets!

Meer dan ooit zijn mensen in staat om zich met de ander te verbinden via sociale media. Maar het gaat verder, dieper, krachtiger zelfs: overheid en bedrijven bedenken nieuwe business modellen die veelal gericht zijn op een zichzelf versterkende samenwerking.

Mensen durven zichzelf steeds meer te laten zien, is het niet via de sociale media, dan wel via het opstarten van een eigen bedrijf (want dat waren er veel in 2012!).

Het respecteren van de kracht van de ander, geen concurrentie ervaren, maar geloven in je eigen kracht en vanuit daar de relatie aangaan, ook met mensen die op het eerste gezicht hetzelfde doen als jij. Dit alles brengt een enorme positieve energie en kracht met zich mee, waardoor we in kortere tijd meer kunnen leren van en delen met elkaar, hetgeen uiteindelijk leidt tot een veel grotere toegevoegde waarde aan het geheel.

Terug naar de eigen kracht dus!

Sta jij als ondernemer of directeur als gevolg van de crisis voor een grote keuze en weet je even niet meer hoe het verder moet met jouw bedrijf? Kijk dan eens naar de ziel van je onderneming. Wat ‘bezielde’ jou toen je het bedrijf begon of overnam, waarvan ging jouw vlam branden? Wat voel je hier nu bij? En wat betekent dit voor het hier en nu?

Als je in verbondenheid leeft met wat is,
komt er in je leven een intelligentie op die veel groter is 
dan de kennis die het verstand heeft verzameld.
Als je een ja meebrengt naar het huidige moment krijg je
toegang tot de bron van werkelijke creativiteit. 

 Eckhart Tolle

Afgelopen periode heb ik letterlijk mogen doorvoelen wat er met je gebeurt als je de controle kwijtraakt: Een zware longontsteking zorgde ervoor dat ik mij volledig moest overgeven aan wat mijn lichaam mij vertelde, ik was totaal uitgeput.

Door deze overgave ontstond een soort stilte in mijn hoofd en hierdoor ging ik beter voelen. Het leek erop dat ik de ‘echte’ verbinding met mijn lichaam was kwijtgeraakt.

Door stil te (moeten) staan ben ik er bewuster van geworden wat overgave en stilte opleveren. En door mijn ervaring eerder dit jaar bij een gemeentelijke organisatie kan ik nog overtuigender stellen dat dit niet alleen geldt op individueel niveau maar ook voor organisaties in een ontwikkelingsproces.

Het ‘in verbinding zijn’ is de sleutel tot resultaatgericht en succesvol veranderen

Met vakkennis alleen kom je er niet; je houdt het misschien wel lang vol, maar welke rol je ook vervult binnen een organisatie, de verbinding met jezelf en met de ander is essentieel om succes te boeken, anders loop je business mis! 


Vorige week zat ik in een bijeenkomst waarbij niemand elkaar echt kende. In plaats van een voorstelrondje gingen steeds 2 personen tegenover elkaar zitten zonder iets te zeggen (met beide benen op de grond). Door middel van non-verbale communicatie werd vanzelf helder wie het woord zou nemen en afgesproken was dat de ander alleen zou luisteren (en daarmee stil zou zijn). Na 10 minuten mocht de luisteraar reageren en vragen stellen. Wat dit opleverde

  1. Meer horen door alleen te luisteren (een luisterend oog)
  2. Diepere verbinding met de ander door betere vragen
  3. Sneller een effectiever resultaat (door de tijd te nemen, vorder je sneller)

Als we dit vertalen naar teams en organisaties, wat zou deze ‘oprechte aandacht’ dan betekenen voor de effectiviteit van samenwerken en organisatie ontwikkeling?

Door écht te luisteren. Is er onvoldoende verbinding dan is het belang van stilstaan en luisteren naar elkaar des te groter, om zo transparantie te creëren en te ontdekken hoe weer samen effectief en resultaatgericht verder te gaan.

Als je samen in een (nieuwe) boot stapt, roei je samen om op een bestemming aan te komen. Af en toe de riemen neerleggen; kijken wat de boot, het water en het weer laten zien én of iedereen in de boot nog ‘aangehaakt’ is, zorgt ervoor dat je met aandacht de juiste keuzes kunt maken. Met andere woorden: stilstaan en vaststellen of alle factoren die het succes bepalen nog de juiste invloed uitoefenen levert meer op dan doorgaan, doorgaan, doorgaan. 

Waarnemen, luisteren, voelen, eerlijk en open zijn naar jezelf en de ander, dat zijn de (leer)momenten die uiteindelijk zorgen voor het succesvol bereiken van een bestemming. Het zijn ook de momenten waarop we de koers kan worden bijgesteld.

Wanneer de tijdsdruk hoog is, word je uitgedaagd in het nemen van rustmomenten. Wanneer je kiest voor een nieuwe, onbekende weg zijn de rust, de stilte nog harder nodig om te voelen of ieder individu in de boot mee wil blijven roeien. En, of er sprake is van een gezamenlijke koers.

Oprechte aandacht leidt tot effectievere samenwerking

Stilstaan, rust nemen om te horen en te voelen hoe het ervoor staat, het zijn stappen die ervoor zorgen dat de groepsdynamiek transparant wordt. Hoe transparanter de groepsdynamiek, hoe effectiever de samenwerking, hoe beter het resultaat.

Om te komen tot deze transparante groepsdynamiek kun je de volgende stappen nemen:

  1. Neem rust en tijd
  2. Luister in stilte
  3. Geef aandacht: Laat verbaal en non-verbaal merken dat je hebt gehoord
  4. Ga de dialoog aan met elkaar met als doel openheid te creëren
  5. Vanuit openheid ontstaat verbinding

En nee, ik zeg niet dat dit altijd eenvoudig is. Het eindresultaat is echter zodanig dat het de moeite waard is hier aandacht aan te besteden. De mate waarin een mens, een groep open naar zichzelf/elkaar kan zijn heeft impact op de samenwerking(vormen) en het succes van je organisatie. Laat geen business lopen!

“Organisatieveranderingen geven gedoe. Altijd. Het kan veel of weinig zijn, boven- of ondergronds, heet of koud. Het kan zich uiten in mopperen en zeuren, te laat komen of het werk laten versloffen. Mensen gaan roddelen of gaan al dan niet lijdzaam in verzet tegen de leiding, en worden onrustig of bang. Er kunnen (machts)spelletjes worden gespeeld, met elkaar, tegen elkaar of tegen een gecreëerde gemeenschappelijke vijand. Gedoe is onvermijdelijk, het hoort bij de onrust en onzekerheid die een organisatieverandering met zich meebrengt.”

(uit: “Gedoe komt er toch” door J. Swieringa en J. Jansen)

 

Zonder gedoe geen verandering, is het motto.

Meer dan ooit bevinden we ons nu in een maatschappij waarin het gedoe zich heftig uit: de oorsprong van de crisis is daar het grootste voorbeeld van; maar op organisatieniveau zien we het in ‘het klein’ terug.

Het belang van het zichtbaar maken van wat er zich ‘onder water’ afspeelt lijkt groter te worden. Om succesvol te blijven en het vertrouwen van klanten en burgers te behouden is het de beurt aan een ieder van ons om ‘in het water te springen met onze duikbril op’ en goed te kijken wat daar gebeurt.

Durf jij de confrontatie aan te gaan en te kijken wat zich onder water afspeelt in de organisatie waar jij leiding aan geeft of voor werkt? Spannend, maar wel uitdagend?! Onder water kijken betekent in de spiegel kijken. Welke rol neem jij én krijg jij in de dynamiek van het grotere geheel?

Zolang we ons realiseren dat we eigenlijk allemaal in hetzelfde schuitje zitten en we allemaal een bepaalde plek innemen in de groepsdynamiek, wordt het misschien iets minder spannend om een duik te nemen in het diepe, maar toch het is fijn om samen gaan.

Bij gedoe hebben we het met andere woorden over de groepsdynamiek. Zonder gedoe geen verandering betekent eigenlijk dat, zolang je de groepsdynamiek niet zichtbaar maakt, gedoe blijft. Organisaties die willen veranderen (of liever gezegd: ontwikkelen) en dit daadwerkelijk als zodanig aankondigen, kunnen er de klok op gelijk zetten dat daarmee het gedoe is begonnen. Hier kun je op 2 manieren mee omgaan: 

  1. doen alsof er niets aan de hand is (waardoor het gedoe terug blijft komen) of 
  2. de dialoog aangaan met elkaar en zichtbaar maken wat er daadwerkelijk gebeurt.

Benieuwd? Lees er meer over in de volgende bestsellers, of maak een afspraak.

 

Inspirerende literatuur

  • Gedoe komt er toch – zin en onzin over organisatie verandering. Door: Joop Swieringa en Jacqueline Jansen
  • Tegenkracht organiseren – Lessen uit de kredietcrisis. Door: Raad voor maatschappelijke ontwikkeling
  • Diepgaande verandering – Ontdek de leider in jezelf. Door: Robert E. Quinn